Skip to main content
Wat komt er na de OV-chipkaart?

Veel meer betaalmogelijkheden met OVpay

Reizen met je bankpas, inchecken met je mobiele telefoon, betalen met je smartwatch... wie over de nieuwe ontwikkelingen in het OV-betalen leest, gaat het al snel duizelen. Wat staat de reiziger de komende tijd te wachten? In dit artikel uit ons online magazine duiken we in de wereld van OVpay.

Update: begin 2023  |  Sanne van Galen en Frank Visser

OVpay wordt als eerste uitgeprobeerd in de stadsbus van Lelystad
Foto: Martin Oudenaarden

 

De OV-chipkaart is inmiddels 16 jaar oud en aan vervanging toe. En er zijn volop mogelijkheden om de betaalmethoden in het OV meteen flink te vernieuwen. Hier wordt al een paar jaar aan gewerkt; Rover heeft dan ook in 2019 al een lijst met eisen aan de nieuwe betaalmiddelen gepresenteerd. Ons uitgangspunt: alle bestaande mogelijkheden moeten blijven, daarnaast moet er vooral méér mogelijk worden.

OVpay

En er wordt meer mogelijk. Onder de naam OVpay introduceren de vervoersbedrijven het inchecken met je bankpas en reizen met de GPS van je mobiele telefoon. Inchecken met de bankpas kennen sommige reizigers wellicht al van de Londense metro. Ook met de meeste mobiele telefoons kan dit, want die hebben dezelfde chip. Eigenlijk geldt dat alle manieren waarmee je nu al kunt betalen in de supermarkt, straks ook bruikbaar zijn in het OV. Reizigers kiezen zelf wat zij het prettigst vinden. Met één OVpay-account kun je voor elke reis een ander betaalmiddel kiezen, zolang je maar in- en uitcheckt met hetzelfde betaalmiddel.

OV-chipkaart blijft

Goed nieuws voor OV-chipkaartfans, want daar nemen we geen afscheid van. Wel krijgt de kaart de komende jaren de gedaante van een nieuw pasje. Veel reizigers zijn de OV-chipkaart de afgelopen jaren gaan waarderen, ondanks zijn onvolmaaktheden. Voor wie niet kan wachten om afscheid te nemen, zijn er straks dus andere mogelijkheden. Een goede kans dus dat er een generatie reizigers gaat ontstaan die de OV-chipkaart nooit zal gebruiken. Want voor wie al een smartphone in de broekzak heeft of een smartwatch om de pols, is het niet erg aantrekkelijk om een pasje te moeten aanschaffen en daarmee naar een kaartautomaat te moeten lopen voordat er gereisd kan worden. Om nog niet te spreken over het feit dat er een flink bedrag op de OV-chipkaart moet worden geladen voordat er überhaupt gereisd kan worden. Dit is voor de gebruikers van het nieuwe OVpay straks niet meer nodig.

Reizen op rekening

Reizen op rekening is voor veel reizigers straks een aantrekkelijke optie. We kennen dit al van NS Flex. Een voordeel is dat je niet vooraf een bepaald bedrag hoeft uit te geven als ‘incheckborg’. Voor de reis eerst op zoek gaan naar een oplaadpunt hoort hiermee tot het verleden.

In de nabije toekomst biedt het reizen op rekening veel nieuwe mogelijkheden. Zo wordt het technisch mogelijk om achteraf de meest gunstige prijs te berekenen voor je rit op basis van je OV-gebruik. Wat Rover betreft komen er ook nieuwe abonnementsvormen die hiervan gebruik gaan maken. Bijvoorbeeld abonnementen waarbij de ritprijs daalt naarmate je per maand meer reist. Voor wie dit wil, moet reizen op saldo ook blijven bestaan. Rover heeft zich hier de afgelopen jaren voor ingezet. Tenslotte heeft ook reizen op saldo voordelen: het is een eenvoudige methode om het reisbudget in te gaten te houden. En het is makkelijker om direct te controleren of het juiste bedrag is afgeschreven. Dit laatste is op dit moment nog lastig met OVpay. Wel is onlangs de OVpay-app gelanceerd, nu nog te gebruiken voor reizigers die met de bankpas hebben gereisd, later ook voor de gebruikers van de OV-chipkaart in het nieuwe jasje.

Omchecken 

Een ander kenmerk van de OV-chipkaart dat bij veel reizigers tot ergernis leidt, is het eindeloos ‘omchecken’: het tussentijds in- en uitchecken bij een overstap naar een andere vervoerder. De vervoerders zetten vooral in op reizen met gps als alternatief. De locatiebepaling van de mobiele telefoon bepaalt hierbij de afgelegde route, waardoor omchecken niet meer nodig is. Reizigers kunnen in de app een qr-code genereren die ze kunnen gebruiken bij kaartcontrole of voor het openen van de poortjes op het station. Voor sommige reizigers kan dit een handige oplossing zijn. Maar niet iedereen wil via gps gevolgd worden. Volgens Rover moeten de vervoerders de gebruiksonvriendelijke overstapzuilen óók afschaffen voor reizigers die hun betaalpas of de nieuwe OV-chipkaart gebruiken. De vervoerders hebben genoeg data om de meest waarschijnlijke route te bepalen en zo de inkomsten onderling te verdelen.

Logo OVPay
Foto: Translink

In bijna al het OV mogelijk

De eerste nieuwe betaalmethode die nu beschikbaar is, is contactloos betalen met je creditcard of betaalpas. Dit kan nu in bijna al het openbaar vervoer in Nederland. Eind februari moet het in heel Nederland mogelijk zijn, maar alleen tegen vol tarief. Als eerste zijn stadsbussen van Arriva in Lelystad, begonnen met de betaalpas. Daar vindt nu al ongeveer 30% van de transacties plaats met de bankpas; er zijn duidelijk veel reizigers blij mee. Iedereen kan meedoen; aanmelding vooraf is niet nodig. Later dit jaar zal ook de leeftijdskorting voor reizigers met bus, tram en metro worden geintroduceerd.

In- en uitchecken kan nu met een contactloze betaalpas van ABN AMRO, ASN Bank, ING, Rabobank, RegioBank, Bunq of SNS of met een contactloze Mastercard of Visacard. Ook kun je in- en uitchecken met een smartphone of ‘wearable’ (zoals een smartwatch), eventueel via Apple Pay en Google Wallet. Ook buitenlandse contactloze betaalpassen of creditcards van Maestro, V PAY, Mastercard of Visa worden geaccepteerd. Knab sluit zich vanaf 7 februari aan, Triodos volgt later dit jaar. De betaling gaat automatisch maar staat pas de volgende dag in je betaaloverzicht, met de omschrijving NLOV. De privacy is prima: de vervoerders kunnen je bankgegevens niet inzien en de bank ziet niet je reisgegevens.

Onvolmaaktheden

Al blijft de OV-chipkaart dan bestaan, Rover waarschuwt toch voor mogelijk lastige problemen bij een overstap op de nieuwe technieken. Want diverse vervoerders zijn bezig met het introduceren van nieuwe abonnementen, die vooruitlopen op de nieuwe betaalmethoden maar nog wel gebaseerd zijn op de OV-chipkaart-techniek. Dit kan problemen geven als reizigers abonnementen van verschillende vervoerders op één OV-chipkaart willen zetten. Zo werkt het nieuwe NS Flex niet goed samen met enkele regionale busabonnementen. Op verzoek van Rover en andere consumentenorganisaties worden reizigers tijdens het verkoopproces nu gewaarschuwd dat ze NS Flex abonnementen alleen op één pasje kunnen combineren als ze bij één van de abonnementen de module ‘bus/tram/metro reizen op rekening’ uit zetten. Rover hoopt dat zulke problemen voortaan worden voorkomen. De wereld van het OV-betalen is voor reizigers al ingewikkeld genoeg.
Verder moeten reizigers opletten dat ze maar 1 pasje tegelijk aanbieden bij de kaartlezer. Wie zijn portomonnee voor de lezer houdt, loopt het risico dat er dubbel wordt betaald. Dat gebeurd als zowel de bankpas als ov-chipkaart toevallig wordt ingecheckt.

Eisen van Rover

Rover heeft nog meer eisen gesteld aan de nieuwe betaalmethoden. Deze zijn in 2019 gepresenteerd in het manifest ‘De reiziger centraal’. Het gaat dan bijvoorbeeld om inclusiviteit, ofwel bruikbaarheid voor iedereen. Het aanbod aan betaalmethoden moet overzichtelijk zijn. De OV-bedrijven moeten zich samen inspannen om reizigers – inclusief studenten en reizigers met een beperking – goed te begeleiden naar nieuwe betaalwijzen, tarieven en producten. Belangrijk voor Rover is ook dat de nieuwe betaalwijzen het reizen niet duurder maken. Dat het 'omchecken' verdwijnt. Dat de privacy goed geregeld is. Er zouden ook geen aparte kosten meer boven op de vervoerprijzen moeten komen, zoals we nu wel zien met de OV-chipkaart. Dankzij onze inzet is dat gelukt voor reizen met de bankpas. Gebruik je die dan zijn er geen toeslagen nodig en betaal je het reguliere tarief. Ook zal de prijs van de nieuwe OV-Chipkaart lager komen te liggen. 

Betrokken

Rover en andere consumentenorganisaties zijn op verschillende manieren betrokken bij de ontwikkeling van OVpay. Zo is er een klankbordgroep voor de ontwikkeling van nieuwe abonnementsvormen; verschillende organisaties denken daarnaast mee over de toegankelijkheidsaspecten van het nieuwe systeem. Daarnaast zijn er 250 OVpay ‘pioniers’ die het systeem al gebruiken en meedenken door regelmatig enquêtes in te vullen. We rekenen erop dat reizigers die de nieuwe systemen gaan gebruiken, hun ervaringen met ons zullen delen. Dat zullen er steeds meer worden: eind van deze maand kan naar verwachting in heel Nederland de bankpas gebruikt worden.