Met de trein door Italië: la dolce vita in treno

Italiaanse chaos

In Turijn hadden we een auto gehuurd (direct naast station Porta Nuova) voor een weekje Piemonte. Als je daar het een en ander wilt zien (en dat is veel!), kom je er helaas niet met het OV. Onze basis was een fijne agriturismo in Monteu Roero, waar we al eerder zijn geweest.

Na een week hebben we de auto weer ingeleverd en zijn we met opnieuw een Frecciarossa (nu een ETR 500), met overstap in Bologna, naar Ferrara gereisd — de fietshoofdstad van Italië. Een must voor iedereen die het boek van Bert Wagendorp (‘Ferrara’) heeft gelezen. De stad is zeer de moeite waard, met een relatief grote middeleeuwse binnenstad die op de UNESCO-werelderfgoedlijst staat. Het station ligt op ongeveer 20 minuten lopen van het centrum. Zoals bij meer stations in Italië is er weliswaar een lift, maar die bevindt zich helemaal aan het eind van het perron en de liftschacht staat de hele dag in de blakerende zon — dus loeiheet. Gelukkig zit je er maar heel even in.

Van Ferrara in Emilia-Romagna naar Lecce in Puglia is bijna 900 km, en onze rechtstreekse Frecciarossa 600 deed daar acht uur over. Geen hogesnelheidslijn, maar een snelheid van 180 km/uur op klassiek spoor is in Italië heel gewoon. Opvallend is hoe de spoorinfrastructuur in Italië verschilt van die in Nederland. Bij elk station, hoe klein ook, zijn er inhaalmogelijkheden en minstens drie of vier perronsporen, zodat snelle treinen langzamere kunnen passeren. Ook is de perroncapaciteit veel ruimer dan in Nederland. Een station als Lecce, met hooguit drie à vier vertrekkende treinen per uur, heeft zeven perronsporen. Naar goed Italiaans gebruik worden de sporen ogenschijnlijk willekeurig toegewezen, en het vertrekspoor wil nog wel eens op het laatste moment wijzigen — wat weer tot een gezellige Italiaanse chaos leidt.

Treinvervangende bus

De volgende dag gingen we naar Otranto, waar onze achtdaagse trekking over kustpaden begon. Er is tijdelijk treinvervangend busvervoer, want de spoorlijn en de stations op het traject naar Otranto worden vernieuwd, inclusief elektrificatie. Drie busregelaars zorgen er vooral voor dat de bushalte niet als parkeerplaats wordt gebruikt. De bus komt op tijd de hoek om, maar kan de halte niet bereiken omdat een ambulance de weg blokkeert. Na veel gepraat en drukke handgebaren blijkt de ambulance toch een beetje opzij gezet te kunnen worden, zodat de bus erlangs kan.

Na een heerlijke en vooral warme week wandelen, met regelmatig een duik in zee, keerden we terug naar Lecce, waar we de trein naar Verona namen, onze volgende tussenstop. We zagen de arena en de opbouw voor de opera Aïda, maar die stond pas geprogrammeerd voor een paar dagen later. In plaats daarvan gingen we naar Un bacio senza tempo (Een tijdloze kus): een multimediale voorstelling waarin Gustav Klimt Shakespeare ontmoet in Teatro Ristori. Net buiten het historisch centrum, in een theater à la De Kleine Komedie in Amsterdam, aan een pleintje met een heel fijn restaurant.

Fyra

En wie kwamen we tegen toen we op station Verona op de Railjet naar Wenen wachtten? Jawel, onze beruchte Fyra, die nu als Frecciarossa 700 tot ieders tevredenheid tussen Venetië en Rome rijdt. Weliswaar na een verbouwing van ettelijke miljoenen, maar uiteindelijk zijn de Italianen er voor een prikkie aan gekomen.

De Railjet is een soort Oostenrijkse intercity, bestaande uit een locomotief, tussenrijtuigen en een stuurstand, die als treinstel wordt geëxploiteerd. Ook zeer comfortabel, met een boordrestaurant, fietsvoorzieningen en één rijtuig dat toegankelijk is voor mensen met een beperking. De reis naar Wenen (met overstap in Wörgl) ging via de Brennerpas. Ook hier viel op hoe goed de inhaalmogelijkheden zijn geregeld. Op twee plekken werd er aan het spoor gewerkt, maar door enkelspoor te rijden bij de werkzaamheden kon het treinverkeer grotendeels doorgaan — toch een andere aanpak dan in Nederland.

Na twee dagen Wenen, namen we de Nightjet naar Amersfoort. Sinds juni rijdt de Nightjet naar Amsterdam met nieuw materieel, met innovatieve interieurs, zoals mini-cabines in plaats van couchette-coupés (die zijn er trouwens ook), slaaprijtuigen waarbij je in de lengterichting ligt, 'mood lighting', enzovoort. Enig nadeel vond ik het nogal harde matras.

De volgende ochtend kwamen we met +73 aan in Amersfoort, maar dat kon de pret niet drukken.

Conclusie

Al met al is de trein eigenlijk een heel fijne manier om binnen Europa op vakantie te gaan. Het klopt dat informatie nog steeds versnipperd is, en dat de trein zeker niet altijd de goedkoopste optie is, maar daar staat veel tegenover.