Komt de IC Heerlen-Aachen er nu wel of niet?

Diverse partijen bekijken hoe de kwaliteit van de IC-verbinding Amsterdam-Eindhoven-Heerlen-Aachen verbeterd kan worden. Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat geeft aan dat die verbeterd wordt door de realisatie van de tweede “Drielandentrein” zodat er een halfuur frequentie naar Aachen tot stand komt. Of de eerder beschreven IC gaat rijden is nog niet duidelijk. Uiterlijk in het tweede kwartaal van 2020 wordt in samenspraak met de Duitse vervoersautoriteit NVR een beslissing hierover genomen.

De rechtstreekse intercity naar Aken zou zeer interessant zijn voor internationale treinreizigers uit vooral het zuiden van Nederland. Vanuit Aken rijden er immers rechtstreekse ICE treinen naar o.a. Keulen en de internationale luchthaven van Frankfurt, alsook Thalys-treinen naar o.a. Keulen, Dortmund en Parijs. Daarnaast vertrekken er een groot aantal regionale treinen uit deze Duitse grensstad.

De tweede RE18 van Maastricht via Heerlen naar Aachen kan pas gaan rijden als de spoorverdubbeling tussen Heerlen en Landgraaf is gerealiseerd. Er is dan in Heerlen tweemaal per uur in een goede overstap van/op de Intercity van en naar Amsterdam. Een aandachtspunt hierbij is de informatievoorziening, de overstaptijd en de extra tijd die nodig is voor het in- en uitchecken.

Uit de eerste doorrekeningen blijkt dat bij een doorgetrokken intercity vanwege de beperkte vervoerswaarde en relatief hoge kosten een hoog exploitatietekort kan opleveren dat kan oplopen tot meer dan 10 miljoen euro per jaar. Een ander zorgenkindje is dat door de verlenging van de IC naar Aachen de rijtijd langer wordt waardoor de kans op vertragingen toeneemt. In de huidige dienstregelingopzet komen door de ruime rijtijden van de IC Enkhuizen-Heerlen bijna geen vertragingen voor. In de recente vergadering van de Commissie Infrastructuur van de Tweede Kamer wilde minister Cora van Nieuwenhuizen geen harde toezeggingen doen over een intercity-verbinding Amsterdam-Eindhoven-Heerlen-Aachen.

Een grote meerderheid van de Tweede Kamer wil dat NS in ieder geval vanaf 2025 een intercity tussen Amsterdam, Eindhoven, Heerlen en Aken gaat exploiteren.

Volgens de NS kunnen reizigers tussen Amsterdam en Aken in 3 uur op plaats van bestemming zijn met een overstap in Heerlen. Met de snelle overstap op station Heerlen bedienen de NS en Arriva de reizigers die van en naar Aachen reizen.

Het doortrekken van de intercityverbinding van Amsterdam naar Heerlen tot in Aachen maakt een groot verschil. Het opent voor Nederland niet alleen een deur naar Aachen, maar ook de poort naar Duitsland en Europa. Bovendien ontstaat er in dat geval een rechtstreekse IC-verbinding tussen Eindhoven en Aken en dus tussen onder meer twee internationale technische universiteiten. De burgemeester van Heerlen wil dit keer niet een inspanningsverplichting, maar met een stevige realisatieverplichting.

Overigens zou de NS gemakkelijk aan treinstellen kunnen komen die in zowel Nederland als Duitsland ingezet kunnen worden. NS heeft namelijk nieuwe bi-courante intercitytreinen in optie die ook voor het Duitse spoor geschikt zijn (ICNG-Duitsland). Vooralsnog heeft NS die echter niet besteld.

Een andere optie zou kunnen zijn dat het traject Amsterdam-Eindhoven-Heerlen-Aachen in 2025 uit het HoofdRailnet wordt gehaald en apart wordt aanbesteed, mogelijk zijn er andere vervoerders die interesse hebben om twee keer per uur op dit traject te gaan rijden. Het rijden van twee vervoerders op het HoofdRailnet kan zich ook vanaf 2025 voordoen op het traject Eindhoven-Venlo grens als de aanbesteding van de RE13 niet gewonnen wordt door de NS.