Weer vertraging van minimaal een jaar op de Maaslijn?

Spoorbeheerder ProRail kan niet langer uitsluiten dat ook spoorprojecten stevig worden geraakt door de oorlog in Oekraïne. De bouwsector wordt geconfronteerd met een toenemende onzekerheid of materialen tijdig kunnen worden geleverd en tegen welke prijs, hiernaast is ook de beschikbaarheid van personeel een probleem. Een ander punt is de verhoging van de energiekosten. Deze punten hebben invloed op de aanbestedingen en de werkzaamheden.

Europese walserijen hebben de deuren gesloten vanwege de oplopende gasprijs, het gevolg is dat niet alle transporten met spoorstaven naar Nederland komen. Ook de productie van dwarsliggers staat onder druk. Bij het zoeken naar oplossingen moeten de belangen van het rijk, provincies en gemeenten en de aannemers in ogenschouw worden genomen.

De elektrificatie en gedeeltelijke spoorverdubbeling van de Maaslijn tussen Roermond en Nijmegen loopt zeker weer opnieuw vertraging op. De beoogde einddatum van eind 2024 is niet meer haalbaar. Vanwege de financiële risico’s voor de bouwondernemingen zijn er geen biedingen gekomen bij de aanbesteding. Door de gewijzigde omstandigheden ziet ProRail zich genoodzaakt de aanbesteding voor de elektrificatie van de Maaslijn in te trekken. Rover afdeling Limburg heeft vanaf het begin gepleit voor de spoorverdubbeling van het hele traject waarbij de reistijd verkort wordt en de dienstregeling betrouwbaarder wordt.

We hebben nu een andere situatie waarbij gedeeltelijke elektrificatie en verdergaande lijnverdubbeling een oplossing kan zijn. Arriva heeft in Friesland en Groningen ervaring opgedaan met WINK-treinen die voorzien zijn van accu’s. Deze accu’s nemen in het voertuig zowel gewicht als fysieke ruimte in, wat exploitatief minder gunstig is. Bij meer partieel elektrificeren is er minder accucapaciteit nodig. De Wink-treinen kunnen dan ook meteen van ETCS level 3+ voorzien worden.

De verwachting is dat door het uitschrijven van een nieuwe aanbesteding minimaal een vertraging van een jaar zal zijn. Een lastig probleem is wie gaat het duurdere project betalen en wie financiert de extra kosten bij Arriva omdat de exploitatie van dieselelektrische treinen ongeveer 20% duurder is. De vraag is of er ook extra kosten zijn omdat de elektrische treinen later in gebruik genomen zullen worden. Rover afdeling Limburg is een tegenstander dat vanwege deze problemen de tarieven voor de reizigers verhoogd zullen worden.

ProRail, het ministerie van Infrastructuur en Milieu en de provincies Limburg, Noord-Brabant en Gelderland benadrukken dat de voordelen en noodzaak van de uitbreiding van de Maaslijn niet ter discussie staan. Door elektrificatie wordt het spoorvervoer duurzamer.

De spoorwegbeheerder houdt rekening met een reizigerstoename van 30 tot 40 procent tussen 2030 en 2040. Vooral in de Randstad komen er veel mensen bij. Die moet je mobiel kunnen houden. Het openbaar vervoer speelt een belangrijke rol in dit proces.