Gemengde gevoelens

Na groot tumult rondom het lekken van geheime bedrijfsinformatie naar NS-dochter Abellio is de concessie Limburg uiteindelijk gegund aan Arriva. Die naam zien we sinds afgelopen december op de Limburgse treinen en bussen. Is Limburg gelukkig met het openbaar vervoer?

Door Gerda Spaander

Eerst nog even de kernpunten van wat de bedoeling was: In de oude concessie stond nog de eis dat door alle Limburgse dorpen een bus zou rijden. Voor de nieuwe concessie is de provincie daar vanaf gestapt. De winnaar hoefde slechts te rijden op het zogenoemde Limburgnet: een busnetwerk dat was gebaseerd op de belangrijkste reizigersstromen. Het 'visgraatmodel', zoals dat al tot op zekere hoogte . functioneerde, zou worden aangescherpt: de trein als drager van het systeem, met daarop aansluitende bussen. De sprinterdiensten die eerst nog door NS werden gereden, worden overgenomen door de regionale vervoerder. En ze rijden vaker. 

Goed nieuws voor degene die graag met de bus door het Zuid-Limburgse Heuvelland reist of  met de bus ergens anders naar toe wil gaan. In samenwerking met de Gemeente Gulpen-Wittem en  het VVV Zuid-Limburg brengt Arriva de OV-ToerPas opnieuw in de omloop.

De OV-ToerPas zullen in vier variaties te koop zijn en wel

• - OV-ToerPas dagkaart bus € 6,00
• - OV-ToerPas 2 -dagenkaart bus € 9,00
• - OV-ToerPas dagkaart bus en trein € 12,50
• - OV-ToerPas 2-dagenkaart bus en trein € 17,50

NRC Handelsblad meldde afgelopen week dat Duitsland toch wil meewerken aan de verdubbeling van het spoor tussen Kaldenkirchen en Dülken, zodat er een directe intercityverbinding tussen Eindhoven en Düsseldorf kan worden gerealiseerd. Het Duitse parlement moet de financiering van de spoorverdubbeling nog wel goedkeuren. In Nederland gaan er inmiddels  ook stemmen op om de verbinding van Düsseldorf naar Eindhoven door te trekken naar Den Haag Centraal. Tot begin jaren negentig reed er immers over de route via Venlo een intercity Keulen-Eindhoven- Den Haag. 

Voorwaarde voor de spoorverdubbeling in Duitsland is dat Nederland moet meewerken aan het (op spoorgebied) ontsluiten van het Duitse Ruhrgebied in die zin dat er een snellere goederenspoorverbinding moet komen tussen de haven van Antwerpen en het Ruhrgebied. Dit betekent feitelijk de reactivering  van de IJzeren Rijn. 

Aan het netwerk van FlixBus worden op 6 april a.s. negen nieuwe bestemmingen toegevoegd.

Een daarvan is de luchthaven Schiphol, naast Amsterdam de tweede halteplaats in de hoofdstedelijke agglomeratie, en voortaan vaak het begin of eindpunt van een reeds bestaande busverbinding. Overigens is Schiphol niet de eerste Europese luchthaven die door FlixBus wordt bediend.

Vanaf aanstaande donderdag kan men vanuit Brussel, Lille, Parijs, Hannover, Leipzig, Halle, Dresden en Praag rechtstreeks met de bus de Schiphol reizen. Maar de expansiedrift  van deze Duitse vervoerder krijgt in de maand mei of juni een vervolg middels veertien nieuwe aankomst- en vertrekplaatsen zoals o.a. Den Haag, Rotterdam, Eindhoven,  Heerlen, Aken, Keulen maar ook Stuttgart en München. De opsomming van zojuist vermelde plaatsen impliceert dat op korte termijn er tussen Schiphol en het zuiden van Duitsland een busverbinding ontstaat; een bus die op weg van en naar de Beierse hoofdstad in Nederland o.a. Den Haag, Rotterdam, Eindhoven en Heerlen aandoet. De woordvoerster van FlixBus laat weten dat de zojuist vermelde busverbinding dagelijks zal worden geboden. 

De voortgang van het sneltramproject Hasselt-Maastricht, als onderdeel van het Belgisch-Limburgse Spartacusplan, heeft een flinke vertraging opgelopen vanwege het probleem met de Wilhelminabrug in Maastricht en dat het daardoor niet mogelijk is om de trams over deze brug te laten rijden van/naar het eindpunt station Maastricht. De eindhalte zou dan aan de westoever van de Maas komen bij Mosae Forum in het centrum van Maastricht. Rover-Limburg heeft meermaals het standpunt overgebracht dat als alternatief de trams via de spoorbrug over de Maas kunnen rijden om alsnog het geplande eindpunt station Maastricht te kunnen  bedienen.

Wat gaan de plannen betekenen voor Limburg? NS zal vooral bij de intercitydiensten het nodige gaan wijzigen dit is verwoord in de adviesaanvraag. De eindbestemming van de intercity uit Maastricht blijft Alkmaar (ook op zon- en feestdagen) en in de spitsuren blijft deze trein doorrijden naar Schagen. De intercity die in Venlo begint zal Schiphol als eindbestemming behouden en de Intercity uit Heerlen rijdt vanaf 10 december 2017 naar Enkhuizen. Het gevolg hiervan is dat er vanuit Zuid- en Midden Limburg geen rechtstreekse verbinding meer met Schiphol is. Als gevolg van de gewijzigde dienstregeling  van de intercitytreinen uit Heerlen naar de Randstad zal de stoptrein van Kerkrade naar Sittard drie minuten na het vertrek van de intercity richting Eindhoven het station van Heerlen verlaten. Derhalve over het uur geen mooie spreiding meer van de treinen op het traject Heerlen-Sittard. Inherent aan de zojuist aangehaalde wijzing van de intercitytreinen vanuit Heerlen is dat er in Eindhoven een zéér slechte overstap ontstaat op de intercity naar Den Haag. Niet onvermeld mag blijven is dat mensen vanuit Kerkrade en verder reizende met de stoptrein naar Sittard ongeveer vijf minuten langer onderweg zijn. Deze langere reistijd is het gevolg van het feit dat de stoptrein Kerkrade-Sittard v.v. acht minuten stilstaat op het station van Heerlen. In omgekeerde reisrichting is het oponthoud daar zes minuten.

De laatste weken komen van beide kanten van de grens positieve berichten over een derde grensoverschrijdende treinverbinding tussen Nederland en België. Op dit moment is er alleen in Maastricht en Roosendaal een grensoverschrijdende treinverbinding met België.

Federaal mobiliteitsminister François Bellot gaat op zoek naar Europese subsidies voor de elektrificatie van de spoorlijn tussen Weert en Mol. Nederland gaat ook een beroep doen op de Europese subsidies. De invoering van deze grensoverschrijdende verbinding wordt al lange tijd bepleit door de reizigersorganisaties, de provincie Limburg en de gemeente Weert.

Teneinde het oponthoud van de stoptreinen Heerlen-Maastricht Randwyck en Roermond-Maastricht Randwyck op het eindpunt zo kort mogelijk te houden, had Arriva bij het ontwerpen van de treindienstregeling voor Limburg besloten deze stoptreindiensten op station Maastricht Randwyck aan elkaar te koppelen hetgeen betekende dat de stoptrein uit Heerlen na aankomst aldaar naar Roermond zouden gaan rijden en die uit Roermond naar Heerlen. De praktijk leerde op de eerste dag van exploitatie al dat deze wijze van dienstuitvoering weerbarstiger was dan was voorzien.

Als gevolg van de vele vertragingen, verstoringen en operationele problemen besloot de nieuwe regionale vervoerder al snel na het ingaan van de nieuwe dienstregeling eerder genoemde stoptreindiensten niet te laten doorrijden naar Maastricht Randwyck maar een pendeltrein te laten rijden tussen Maastricht en Maastricht Randwyck.

Rover wil compensatie voor Limburgse reizigers die fors duurder uit zijn sinds de komst van Arriva. Door het ontbreken van integrale bus-/treinabonnementen kunnen reizigers een flinke rekening gepresenteerd krijgen, schrijft Rover in een brief aan Arriva en de provincie Limburg. Ook is de samenreiskorting op de regionale stations niet meer verkrijgbaar.

Sinds de komst van Arriva in Limburg, krijgt Rover opvallend veel klachten over tarieven. Door de andere opbouw van het openbaar vervoer zijn reizigers die voorheen een langere afstand met de bus aflegden, nu vaak aangewezen op een combinatie van bus en trein. En dit kan prijzig uitvallen. Hoewel Arriva zowel de bus als de regionale trein in Limburg in handen heeft, biedt de vervoerder in tegenstelling tot voorganger Veolia geen integrale abonnementen aan. 

Wie een dagje Zuid-Limburg en de aangrenzende landsdelen van Duitsland en België met het openbaar vervoer wil verkennen, reist het voordeligst middels het kopen van een Euregioticket.

Het Euregioticket kost € 18,50. In het weekend en op dagen dat in Nederland, Duitsland of België er een officiële feestdag geldt,  kan men voor hetzelfde geld zelfs met twee volwassenen en drie kinderen (jonger dan 12 jaar) op stap in de Euregio Maas-Rijn.

Genoemd vervoerbewijs is te koop via de verkoopautomaten van  Arriva, de NS, NMBS en DB en bij de NS-servicebalies op de stations van Maastricht, Heerlen, Sittard en Roermond. Hiernaast kan het Euregioticket ook via internet worden gekocht.

Het papieren spoorboekje van Treinreiziger.nl en Rover, met daarin treindienstregeling 2017, is vanaf vrijdag te koop bij de AKO-boekwinkels. Het spoorboekje bevat  de dienstregelingen van alle spoorwegmaatschappijen die in Nederland actief zijn. Daarnaast zijn hierin opgenomen de internationale treinverbindingen vanuit/naar ons land en bevat het handige informatie over onder meer NS-abonnementen, de OV-chipkaart en contactgegevens van de treinbedrijven. De nieuwe dienstregeling gaat zondag 11 december van start en kent ingrijpende wijzigingen, waardoor er voor vrijwel iedere treinreiziger iets verandert. Er zijn dan ook al veel reizigers die om het spoorboekje hebben gevraagd. "Nog steeds hebben duizenden reizigers behoefte aan een papieren spoorboekje. Met name ouderen zonder internet zijn dolblij dat wij het boekje blijven uitgeven. Die voelen zich vaak vergeten", stelt initiatiefnemer Hildebrand van Kuyeren van Treinreiziger.nl.

OV servicewinkel

Op station Maastricht is een OV servicewinkel in aanbouw. In deze servicewinkel  gaan medewerkers van NS en Arriva reisinformatie geven en helpen ze u bij het kopen van busabonnementen en nationale en internationale treintickets. Ook kunt u vragen stellen over bijvoorbeeld de OV-chipkaart. Daarnaast kunt u zelf ook informatie opvragen via de informatieschermen en kunt u ook uw reisadvies uitprinten. Helaas werken aan de OV servicewinkel in Maastricht de Belgische spoorwegen (NMBS) en de Vlaamse en Waalse vervoersmaatschappijen De Lijn en TEC vooralsnog niet mee. De verwachting is dat de OV-servicewinkel op 11 december a.s. opengaat; de eerste dag dat Arriva in Limburg gaat rijden. Stations met een OV-servicewinkel kom je steeds meer tegen en zijn onder andere al te vinden op de stations Amsterdam Centraal, Utrecht Centraal, Den Haag Centraal en Breda. 

Meer ICE’s tussen Aachen en Frankfurt

Er is goed nieuws voor reizigers die vliegen vanaf de luchthaven van Frankfurt en voor de zakenreiziger die in het financiële hart van Duitsland moet zijn. Met ingang van 11 december 2016 rijden van zondag t/m vrijdag dagelijks 6 ICE-treinparen, op zaterdag zijn dat er 5, tussen Brussel-Zuid en Frankfurt (Main) Hbf. Op weg van de Belgische hoofdstad naar Frankfurt doen de ICE’s o.a. de stations Liège-Guillemins, Aachen Hbf, Köln Hbf en Frankfurt (M) Flughafen Fernbf aan (en omgekeerd). Met goede overstapverbindingen in Herzogenrath en op Aachen Hbf is men tussen Heerlen en Frankfurt ongeveer 2 uur en 30 minuten onderweg. Op de terugreis bent u 40 tot 50 langer onderweg ten opzichte van de heenreis. Dit komt omdat men te Aachen Hbf en Herzogenrath een overstaptijd heeft van respectievelijk 20 en 30 minuten of anders resp. 45 en 3 minuten. Met een extra overstap op Köln Hbf heeft de Limburgse reiziger bovendien nog meer reismogelijkheden van en naar de luchthaven of het centrum van Frankfurt.

Gingen bij de eerste presentatie van het busnet en de busdienstregeling van Arriva niet direct de handen op elkaar, des te enthousiaster waren bestuursleden van reizigersvereniging Rover over de opzet van de treindienst van dezelfde vervoerder; het bedrijf welke vanaf 11 december 2016 het openbaar vervoer in Limburg gaat verzorgen.

Het meest opvallende bij de stoptreindienst van Arriva is dat deze treinen de gehele dag ieder half uur gaan rijden. De halfuursdienst gaat dus ook gelden in de weekeinden. Daar waar NS op zaterdag, zon- en feestdagen op het traject Heerlen-Sittard een uurdienst bood, en op zon- en feestdagen ook op de sprinterdienst Maastricht Randwyck-Roermond, hebben reizigers met ingang van 11 december vanaf alle Limburgse stations elke dag iedere 30 minuten een vertrekmogelijkheid.

Op zaterdag 5 november kwamen in Maastricht vertegenwoordigers uit drie landen van overheden, vervoersbedrijven en reizigers bijeen om te praten over grensoverschrijdend Openbaar Vervoer (OV). Op uitnodiging van de Limburgse gedeputeerde Patrick van der Broeck organiseerden reizigersverenigingen uit België, Duitsland en Nederland gezamenlijk een symposium dat werd bezocht door 140 belangstellenden. Het huidige systeem van OV met concessiegrenzen en tariefverschillen is niet handig voor de reiziger die over de grens wil. Niet aansluitende lijnen, verschillende kaartjes, enz. Zeker in het gebied rond de provincies Limburg en Liège en de deelstaat Nordrhein-Westfalen reist men geregeld over de grens. Zowel voor werk, voor studie of om gezellig te winkelen.