Skip to main content
Blik vooruit

Maaslijn: elektrisch in 2025?

‘Als de lijn in 2020 is geëlektrificeerd, kan Arriva de dieseltreinen inruilen voor nieuwe elektrische treinen van het type Flirt’, staat begin mei 2021 nog op de website van ProRail. Wie bij de Maaslijn gaat kijken zal er geen elektrische treinen aantreffen. Het zal nog tot minimaal eind 2024 duren voordat reizigers in elektrische treinen van Roermond naar Nijmegen en terug kunnen reizen.

Editie 3, 2021  |  Martin Oudenaarden

Nog steeds dieseltreinen: aankomst in Vierlingsbeek
Foto: Martin Oudenaarden

 

Voordat corona begon was het al erg druk op de Maaslijn. Steeds meer reizigers maakten de afgelopen jaren gebruik van de trein, vooral op het noordelijke deel tussen Venlo en Nijmegen. Op dit deel van de lijn rijdt vanaf Venray inmiddels elk kwartier een trein, tot corona. Tijdens de echte piekmomenten van de ochtendspits was dit nog niet genoeg om alle reizigers fatsoenlijk te kunnen vervoeren. Arriva wist met passen en meten nog een paar extra spitstreinen van Boxmeer en Cuijk naar Nijmegen op het spoor te krijgen. Er werden een tijdje zelfs spitsbussen ingezet, maar reizigers gaven toch de voorkeur aan de snellere trein. In de toekomst worden er op de Maaslijn nog meer reizigers verwacht dan voor corona. Reizigers hebben ook last van vertragingen en het uitvallen van treinen. Dit komt vooral doordat het grootste deel van de lijn éénsporig is.

Elektrisch en meer sporen

Het piept en kraakt dus op de Maaslijn. De provincies Limburg, Noord-Brabant en Gelderland werken daarom al jarenlang aan plannen om het spoor te verbeteren. Dit doen ze samen met het ministerie van IenM en ProRail. De overheden hebben in het Plan Opwaardering Maaslijn een aantal doelen geformuleerd die ze willen bereiken met een groot aantal maatregelen:

  • een betere en betrouwbaarder dienstregeling en verkorting van de reistijd;
  • schoner vervoer met minder overlast voor omwonenden, goedkopere exploitatie en flexibelere inzet van treinstellen door elektrificatie van de Maaslijn.

De belangrijkste maatregel is dus het neerzetten van bovenleidingmasten, het aanbrengen van draad aan die masten en tenslotte stroom op de bovenleiding zetten. Treinen moeten elkaar ook op meer plaatsen kunnen passeren, waarvoor extra sporen nodig zijn. In het kader staat een overzicht van de voor reizigers meest zichtbare maatregelen.

Rover-Limburg is blij dat de Maaslijn wordt aangepakt, omdat dit goed is voor reizigers. Rover-Limburg had echter liever gezien dat er eerst en vooral sneller een betrouwbaarder dienstregeling zou komen. Het grootste knelpunt is volgens Rover het ontbreken van dubbelspoor op vrijwel het hele traject tussen Roermond en Nijmegen. Dit wordt in het Plan Opwaardering Maaslijn maar ten dele aangepakt. In de toekomst zullen treinen bij vertraging nog steeds op elkaar moeten wachten. Rover had daarom liever gezien dat eerst de hele Maaslijn dubbelsporig zou worden. Dan zou er ook een intercity Roermond–Nijmegen kunnen gaan rijden, wat in het opwaarderingsplan van de overheid niet kan. Pas na het dubbelsporig maken zou volgens Rover de elektrificatie moeten plaatsvinden.

Wat gaat er allemaal gebeuren?

  • Elektrificatie van de volledige Maaslijn tussen Roermond en Nijmegen met 115 km nieuwe bovenleiding
  • Extra of langere inhaalsporen bij Swalmen–Reuver, Tienray–Venray, Boxmeer en Cuijk
  • Waar mogelijk snelheidsverhoging tot 140 km/u, van 60-125 km/u nu
  • Aanpassing van de seinen zodat treinen voortaan kunnen keren op alle tussenstations, behalve in Vierlingsbeek
  • Aanpassing van sommige perrons voor een betere in- en uitstap.

Geen station voor Grubbenvorst

Volgens de oorspronkelijke opwaarderingsplannen zou er een nieuw station komen in Grubbenvorst. Niet alleen voor de bijna 5.000 inwoners van het dorp profiteren, maar ook voor de bedrijven in het nabije Freshpark Venlo. Helaas gaat dit niet door. Het nieuwe station werd geschrapt om de elektrificatie van een goederenemplacement te kunnen betalen. Begin 2021 deed de gemeente Horst aan de Maas nog een poging om het station alsnog in de plannen op te nemen – tevergeefs.

Het mooie stationsgebouw van Reuver
Foto: Martin Oudenaarden

Ten noorden van Reuver blijft het enkelspoor
Foto: Martin Oudenaarden

 

Vertraging en extra miljoenen

Niet alleen reizigers hebben vertraging op de Maaslijn. De uitvoering van de verbeterplannen schiet ook niet echt op. ProRail meldt nu nog op haar website dat er anno 2021 al elektrische treinen zouden moeten rijden. Daar is niets van terecht gekomen. Tot minstens eind 2024 zullen de huidige dieseltreinen van Arriva op de Maaslijn te zien zijn.

Die vertraging is vooral te wijten aan kostenoverschrijdingen. De plannen zouden oorspronkelijk 155 miljoen euro gaan kosten. Al in 2019 bleek dat er extra geld nodig was. Men kwam toen al 58 miljoen euro tekort. Het Rijk en de provincies hebben hierover toen afspraken gemaakt, waardoor het project door kon gaan. Eind 2020 werd bekend dat ProRail de bouwkosten te laag heeft ingeschat. Hierdoor is nog eens 79 miljoen euro extra nodig. De provincie Limburg vraagt zich af of ProRail werkzaamheden heeft meegenomen die niet direct iets te maken hebben met de opwaardering van de Maaslijn, bijvoorbeeld regulier onderhoud en andere infraprojecten in Venlo en Nijmegen.

De Tweede Kamer heeft kortgeleden de regering opgeroepen om de extra kosten niet voor rekening van de provincies te laten komen. Maar het Rijk is ook niet van plan om de nieuwe extra kosten te betalen. Hierdoor dreigen reizigers nog langer te moeten wachten op een betrouwbare treindienstregeling

Compensatie voor Arriva

De vertraagde realisering van de opwaarderingsplannen zorgt er voor dat Arriva de dieseltreinstellen langer moet blijven gebruiken. Dieseltreinstellen zijn duurder in exploitatie dan elektrische. Om Arriva te compenseren verlengt de provincie Limburg daarom de concessie van Arriva. Daarnaast mag de vervoerder de nieuwe elektrische treinstellen in 30 jaar afschrijven in plaats van in 25 jaar.

OV 2040

Hoe moet het OV er in 2040 uit zien? De provincies Limburg, Noord-Brabant en Zeeland weten het en hebben voor minimaal 3,5 miljard euro aan plannen ingediend. In die plannen wordt de Maaslijn verder opgewaardeerd. De provincies pleiten voor spoorverdubbeling van de hele lijn en een nieuw perron in Roermond. Het is dan mogelijk om elk half uur een MaasExpress te laten rijden van Maastricht naar Nijmegen, via Roermond en Venlo.