Een kijkje op station Gilze-Rijen
Sloop dreigde voor station Gilze-Rijen. Maar het honderd jaar oude gebouw blijft staan, heeft weer een wachtruimte met toilet en wifi – en sinds kort zelfs een mini-bieb. Dat alles dankzij het werk van enkele vrijwilligers. De uren die ze hier in de ochtend werken, maken een wereld van verschil. Ze kunnen daarbij rekenen op de steun van ProRail, NS en vooral de gemeente Gilze-Rijen.
Dit artikel verscheen eerder in De Reiziger, editie 1 van 2018
Coördinator en vrijwilliger Han van der Hart: ‘Het gebouw stond op de nominatie om gesloopt te worden, maar de gemeente vond dat het behouden moest worden. Dan moet het wel gebruikt worden. Zo’n 3,5 jaar geleden heeft NS de boel hier opgeknapt, samen met de gemeente. Er kwam een wachtruimte met een frisdrankenautomaat.’
Vier uur per dag was er iemand om toezicht te houden. Van der Hart: ‘Toen kwam NS erachter dat zo’n conciërge geld kost en besloot de zaak weer op slot te doen.’ Daar ging de gemeente, die ook in het station had geïnvesteerd, niet mee akkoord. Met NS werd besloten dat vrijwilligers uitkomst moesten bieden. Aanvankelijk meldden zich vier vrijwilligers, dat is nu uitgegroeid tot bijna tien. Het gebouw is maandag tot en met vrijdag van 7.00 tot 19.00 uur open, waarbij een vrijwilliger een deel van de ochtend en soms ’s middags aanwezig is.
Veel waardering
Van der Hart: ‘We proberen gastheer en gastvrouw te zijn voor de reizigers, vooral in de ochtend. De forenzen hebben ons niet nodig, maar vanaf kwart voor negen komen de 65-plussers. Vaak hebben ze hulp nodig bij de kaartenautomaat. Opladen van de chipkaart is vaak een probleem: men vergeet dan om voldoende saldo op de kaart te zetten. De hulp die we geven wordt dan zeer gewaardeerd.’
Hans Vanderniepen is een van de vrijwilligers: ‘Je kunt ook onzekerheid wegnemen als treinen te laat zijn of een alternatief geven bij een calamiteit. Zeker bij mensen die niet gewend zijn de trein te nemen. Daar is vaak nog aarzeling, ook bij het kopen van een ticket. Hetzelfde geldt voor mensen van een andere nationaliteit, alles staat in het Nederlands.’
Het dagdagelijks contact
‘We proberen het station ook proper te houden, de wachtruimte en de fietsenstalling. Maar het is vooral het dagdagelijkse contact. Iemand goeiedag zeggen, verwelkomen als ze van de trein komen. Dat spreekt aan, dat voel je wel.’
Reizigers kunnen hun mening kwijt op kaartjes die in de wachtruimte liggen. Van der Hart heeft een stapeltje voor zich liggen: ‘eigenlijk alleen positieve reacties’. Vanderniepen: ‘Mensen zeggen vaak: het is een mooi station, aangenaam om te vertoeven en het toilet is gratis.’ En zo voegt Vanderniepen, die een onmiskenbaar Vlaams accent heeft, er lachend aan toe: ‘Dat laatste zal wel typisch Hollands zijn.’
Vier vrijwilligers zijn aangesloten bij het VOS-team, dat staat voor Vrijwilligers Onbemenst Station. Dat team opereert bij calamiteiten. Dan reageren de gestrande reizigers niet altijd even vriendelijk, weet Vanderniepen. ‘Ik stond daar als VOSser met mijn hesje aan. Een man had al een uur moeten wachten op een bus. Hij zei tegen mij: ik moet mijn frustratie eens kwijt tegen iemand met een hesje aan. Ik zei: voor mij geen probleem. Ik wil het hesje direct uitdoen en jij mag het aandoen. Het was meteen gedaan.’
Ruimte voor groepen
De contacten met NS zijn goed, al duurt het soms lang voordat wensen van de vrijwilligers gehonoreerd worden. Er is bijvoorbeeld in de voormalige wachtruimte tweede klasse een mooie vergaderruimte gemaakt. Kleine groepen kunnen deze ruimte gebruiken, bijvoorbeeld voor vergaderingen. Dat is belangrijk, vindt Van der Hart. ‘Wij willen midden in de gemeenschap staan en mogelijkheden scheppen om het station te gebruiken. Niet gebruiken van het station betekent dat het verdwijnt. Dat zal voorlopig niet gebeuren omdat wij er zijn, maar we willen er meer mee.’
Ook de openstelling in het weekend is nog een wens. Vanderniepen: ‘Vooral ’s ochtends, omdat dan de mensen vertrekken. Ze komen hier ruim op tijd aan en in de winter staan ze dan in de kou.’
Van der Hart: ‘Gilze-Rijen is het enige station in Nederland dat op vrijwilligers draait. Ik denk dat NS het als een soort pilot ziet.’ Voor wie betrokken raakt bij zo’n project heeft hij een goede raad: ‘Zonder steun van de gemeente lukt het niet.’
Vrijwilligers welkom
Vrijwilligers zijn nog altijd welkom. Zij kunnen zich melden via het e-mailadres: